İLK ZEYTİNYAĞ İŞLİĞİ ve KLAZOMENAI
Yolun bitiminde önümüze çıkan ilk Urlalıya Zeytin İşliğini soruyoruz. İlk keşfimiz orası olacak.
Pazarın kurulduğu bir meydanlıkta tel örgülerle çevrilmiş geniş bir alan içinde buluyoruz. Girişe yöneliyoruz, demir parmaklıklı kapısı açık, ziyaretçilerini bekliyor, bekçi kulübesinden güler yüzüyle gelen genç bir bekçi karşılıyor bizi. Kendimizi tanıtıyoruz, aracımızı otoparkına park edip bekçinin peşine takılıyoruz. Önce işliği geziyoruz daha sonrada yandaki depoyu.
Bu arada bekçinin verdiği bilgileri dinliyoruz.
MÖ 600 yıllarda İonların yaptığını, Perslerin işgalinden sonra Persler tarafından tahrip edildiğini, İonların Pers egemenliğine son verip tekrar yurtlarına döndükten sonra işliği yeniden faaliyete geçirdiklerini anlatıyor. Kazıların Ege Üniversitesi bünyesinde Prof. Güven BAKIR tarafından sürdürüldüğünü, Güven Hocanın geçtiğimiz yıl emekli olmasıyla Ankara Üniversitesinden Yaşar Hocanın kazılara devam ettiğini öğreniyoruz. Yine bekçi-rehberimizden, işliğin ayağa kaldırılmasından sonra altı kez zeytinyağı sıkma işleminin gerçekleştirildiğini öğreniyoruz.
Urlada 25 yıldır devam eden Klazomenai kazılarında ortaya çıkarılan 2600 yıllık zeytinyağı işliği Komili’nin katkıları ile yeniden faaliyete geçiriliyor. İşlikte kentin kurucuları olan İonlar döneminde olduğu gibi insan gücüyle zeytinyağı üretimi yapılacak. Gelen ham zeytinler işliğin bir köşesinde bulunan iki yuvarlak taşın bulunduğu küçük değirmene atılacak, bir kişi değirmendeki iki taşın dönmesini sağlayan mili çevirerek zeytinleri ezecek ve hamur kıvamına getirecek. Daha sonra bu hamur halindeki zeytin kıl torbalara doldurulacak. Kıl torbalar içindeki ezilmiş zeytin, taş kuyunun yanında başka bir kişi tarafından preslenerek çıkan suyu kuyuya boşaltılacak. İçinde yağda bulunan siyah renkteki su kuyuya boşaldıktan sonra daha hafif olan yağ yüzeye çıkacak, siyah renkli su dibe çökecek. Dibe çöken siyah su diğer kuyuya geçerken üstteki yağ tabakası kepçeyle alınıp depolanacak.
Zeytinyağı işliğinin hemen önündeki Klazomenai kazılarını fotoğraflıyoruz. Tarihi M.Ö. 2000 yıllarına kadar uzanan Urla’nın o devirdeki adı Klazomenia’dır. M.Ö. 2000 yıllarının sonlarında Orta Avrupa içlerinden Yunanistan’a inen Dorların baskısı ile Anadolu’ya geçen İonlar İzmir Körfezinden Mandayla körfezine kadar uzanan bölgeye yerleşmişlerdir. 2 adet İon kent devleti kurulmuştur. Klazomenai M.Ö. 188 de Roma’nın Pergamon Krallığının müttefiki olarak yer aldığı Apemia barışından sonra Romalılar tarafından özgür bırakılan şehirler arasındadır.
Yolun bitiminde önümüze çıkan ilk Urlalıya Zeytin İşliğini soruyoruz. İlk keşfimiz orası olacak.
Pazarın kurulduğu bir meydanlıkta tel örgülerle çevrilmiş geniş bir alan içinde buluyoruz. Girişe yöneliyoruz, demir parmaklıklı kapısı açık, ziyaretçilerini bekliyor, bekçi kulübesinden güler yüzüyle gelen genç bir bekçi karşılıyor bizi. Kendimizi tanıtıyoruz, aracımızı otoparkına park edip bekçinin peşine takılıyoruz. Önce işliği geziyoruz daha sonrada yandaki depoyu.
Bu arada bekçinin verdiği bilgileri dinliyoruz.
MÖ 600 yıllarda İonların yaptığını, Perslerin işgalinden sonra Persler tarafından tahrip edildiğini, İonların Pers egemenliğine son verip tekrar yurtlarına döndükten sonra işliği yeniden faaliyete geçirdiklerini anlatıyor. Kazıların Ege Üniversitesi bünyesinde Prof. Güven BAKIR tarafından sürdürüldüğünü, Güven Hocanın geçtiğimiz yıl emekli olmasıyla Ankara Üniversitesinden Yaşar Hocanın kazılara devam ettiğini öğreniyoruz. Yine bekçi-rehberimizden, işliğin ayağa kaldırılmasından sonra altı kez zeytinyağı sıkma işleminin gerçekleştirildiğini öğreniyoruz.
Urlada 25 yıldır devam eden Klazomenai kazılarında ortaya çıkarılan 2600 yıllık zeytinyağı işliği Komili’nin katkıları ile yeniden faaliyete geçiriliyor. İşlikte kentin kurucuları olan İonlar döneminde olduğu gibi insan gücüyle zeytinyağı üretimi yapılacak. Gelen ham zeytinler işliğin bir köşesinde bulunan iki yuvarlak taşın bulunduğu küçük değirmene atılacak, bir kişi değirmendeki iki taşın dönmesini sağlayan mili çevirerek zeytinleri ezecek ve hamur kıvamına getirecek. Daha sonra bu hamur halindeki zeytin kıl torbalara doldurulacak. Kıl torbalar içindeki ezilmiş zeytin, taş kuyunun yanında başka bir kişi tarafından preslenerek çıkan suyu kuyuya boşaltılacak. İçinde yağda bulunan siyah renkteki su kuyuya boşaldıktan sonra daha hafif olan yağ yüzeye çıkacak, siyah renkli su dibe çökecek. Dibe çöken siyah su diğer kuyuya geçerken üstteki yağ tabakası kepçeyle alınıp depolanacak.
Zeytinyağı işliğinin hemen önündeki Klazomenai kazılarını fotoğraflıyoruz. Tarihi M.Ö. 2000 yıllarına kadar uzanan Urla’nın o devirdeki adı Klazomenia’dır. M.Ö. 2000 yıllarının sonlarında Orta Avrupa içlerinden Yunanistan’a inen Dorların baskısı ile Anadolu’ya geçen İonlar İzmir Körfezinden Mandayla körfezine kadar uzanan bölgeye yerleşmişlerdir. 2 adet İon kent devleti kurulmuştur. Klazomenai M.Ö. 188 de Roma’nın Pergamon Krallığının müttefiki olarak yer aldığı Apemia barışından sonra Romalılar tarafından özgür bırakılan şehirler arasındadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder