İyon Kentlerinin Kuruluşu

EGE GÖÇÜ (MÖ 1200 - MÖ 1050)
Bizim halen Yunanistan olarak bildiğimiz bölgenin tüm dönemlerdeki adı Hellas, bu bölge halkının genel adı ise Hellen'dir.

Hellas'a MÖ 1200 öncesinde bölgeye Akhaia ve orada yaşayanlara Akhaioi denirdi. MÖ 1200'lerden itibaren Aka ülkesinden Ege'ye göçler başladı. Herodotos tarihinin 1. kitabının 145. bölümüne göre göç eden Akalardan kaçan İyonlardır.
Göçler başladığı yıllarda Anadolu'ya Troia ve Hitit uygarlıkları egemen idi. Göçler, Ege'deki bu uygarlıkların sonu oldu. Önce Troia Krallığı, ardından Hitit İmparatorluğu yıkıldı.

İYON KOLONİZASYONU

Ege göçü ile gelen Hellen halkı kuzeyde Troia ile güneyde Lykia arasına yerleşti. Kuzeyden güneye yerleşen üç Hellen halkı Aiol, İyon ve Dorlardır.

Herodotos 1. kitabının 142. bölümünde İyon kentlerinin adlarını sayar.

• Miletos
• Myus
• Priene
• Ephesos
• Kolophon
• Lebedos
• Teos
• Klazomenai
• Phokaia
• Samos
• Khios
• Erythrai

On iki İyon kenti Panionion denilen bir birliği oluşturdu.
Birlikteki on iki kentin dili Hellen kökenli olmakla birlikte dört ayrı ağız vardı.

• Karia: Miletos, Myus, Priene
• Lydia: Ephesos, Kolophon, Lebedos, Teos, Klazomenai, Phokaia
• Khios, Erythrai
• Samos 

KENTLERİN KONUMU

Kentlerin çoğu kendine ait bir yarımada üzerine kurulmuştur. Phokaia, karaya yakın adacıklara kurulmuştu. Bu adacıklar da karaya bağlanmıştı. Miletos tarafından kurulan Kyzikos ve Sinope kentleri de birer yarımada üzerindedir. Ancak bu iki kent, büyük yarımadanın kara bağlantısı üzerinde kurulmuştur. Her birini Ege Denizi'nin uğultulu dalgaları yalar. Bu sözcükler İlyada'da yer alır. Kolophon, biraz daha denizden içeriye kurulmuştur.

Bu deniz sevgisinin nedeni şüphesiz İyonların denizci olması idi. Ancak bir yandan da bir korunma içgüdüsü var bu işin içinde. İyonlar karadan gelecek tehlikelere karşı denize, denizden gelecek olanlara karşı karaya sığınıyordu.

Yarımadaların deniz kenarı olması dışında da yararları vardı. Bir yarımadaya üç liman yapılabilir. Birinin dalgalı olduğu durumlarda diğerine sığınılabilir.
İyon kentleri güneyde yer almaları sayesinde Aiollerden daha güçlü bir ekonomiye sahip oldu. Tarım ve balıkçılıkla geçinen Aiol kentlerinin yanında Akdeniz ticaretine açılan İyon kentleri zenginleşti.